Arth leuni pahile akshar | Guru Thakur | Marathi Kavita

अर्थ लेउनी पहिले अक्षर

अर्थ लेउनी पहिले अक्षर
कधी उमटले कळले नाही,
करी घेतला वसा न चुकला
पाउल मागे वळले नाही


सुन्न खिन्न कातर एकांती
सोबत माझी अक्षर झाले
थिजलो जेव्हा सभेत भरल्या
तिथेही धावून अक्षर आले
कुठ्ला हा अनुबंध म्हणावा?
कोडे मजहे सुटले नाही

होऊन अश्रू कधी ओघळ्ले
कधी सांत्वने घेउन आले
रणरणत्या मध्यान्ही वेडा
मेघ होऊनी भिजवून गेले
आली गेली कैक वादळे
विण नात्यांची टिकली नाही

गेली उलटुन युगे अता त्या
अनुबंधासही अंकुर फुटले
प्रश्न अताशा पडे जगाला
मी कुठला अन अक्षर कुठले
परस्परांतच असे मिसळ्लो
नुरले आता विरळे काही

_ गुरु ठाकूर


Reference: guruthakur.in

Shwasanchya talawari | Guru Thakur | Marathi Kavita

श्वासांच्या तालावरी

श्वासांच्या तालावरी स्वप्नांचे झुंबर हाले
आशेच्या लयकारीवर जगण्याचा चाळा चाले,


हव्यास नव्या दिवसाचा कधी पाठलाग ना सोडी
अन आस उद्याची वेडी थकलेले पाउल ओढी,

ती पहाट नाही दूर अंतरातून कोणी बोले
आशेच्या लयकारीवर जगण्याचा चाळा चाले,

झाकल्या मुठीतुन वाळू निसटावी तसेच होते
किती बांधून ठेवू म्हटले आयुष्य फरारी होते,

सरणाच्या फांदीवरही पालवी कोवळी डोले
आशेच्या लयकारीवर जगण्याचा चाळा चाले,

पाहिला जाळून तरीही सुंभाचा पीळ सुटेना
जगण्याचा तसाच गुंता गुरफटला जीव निघेना,

उसवावे तरी किती हे गुरफटणे नियमीत झाले
आशेच्या लयकारीवर जगण्याचा चाळा चाले

_ गुरु ठाकूर


Reference: guruthakur.in

Kar have tevadhe waar | Guru Thakur | Marathi Kavita

कर हवे तेवढे वार

नशिबास कर हवे तेवढे वार म्हणालो
मानणार ना तरी कधी मी हार म्हणालो,


केला सौदा संकटांसवे आणि व्यथेला
खुशाल यावे उघडे आहे दार म्हणालो,

रिचवुन सारे तुडुंब प्याले अपमानाचे
दगाबाज दु:खालाही आभार म्हणालो,

खेळवुनी मज अखेर जेव्हा नियती दमली
डाव नवा मांडुन तिला तैयार म्हणालो,

रडलो नाही लढलो, भिडलो आयुष्याला
राखेतुनही उठलो अन याल्गार म्हणालो

_ गुरु ठाकूर


Reference: guruthakur.in

Mi fasalo mhanuni | Sandeep Khare | Lyrics | Marathi Kavita

मी फसलो म्हणूनी

मी फसलो म्हणूनी हसूदे वा चिडवूदे कोणी
ती वेळच होती वेडी अन् नितांत लोभसवाणी


ती उन्हे रेशमी होती, चांदणे धगीचे होते
कवितेच्या शेतामधले ते दिवस सुगीचे होते
संकेतस्थळांचे सूर त्या लालस ओठी होते
ती वेळ पूरीया होती, अन् झाड मारवा होते

आरोहा बिलगायाचा तो धीट खुळा अवरोह
भरभरून यायचे तेंव्हा त्या दृष्ट नयनींचे डोह
डोहात तळाशी खोल वर्तमान विरघळलेले
अन् शब्दांच्या गाली पाणी थोडेसे ओघळलेले

ती हार असो वा जीत, मज कुठले अप्रूप नाही
त्या गंधित गोष्टीमधला क्षण कुठला विद्रूप नाही
ती लालकेशरी संध्या निघताना अडखळलेली
ती निघून जातानाही, बघ ओंजळ भरूनी ओली

_ संदीप खरे [by Sandeep Khare]

[संदीप : या कवितेविषयी थोडंसं सांगतो...की हातामधून हात सुटून जातो, ................
पण जे काही थोडे क्षण एकमेकांच्या वाट्याला आलेले असतात, ..........
ते मात्र मनामध्ये अमर होऊन रहातात. ......
आणि या क्षणांकडे बघून जे म्हणावसं वाटतं, ती ही कविता ]

Ek hoti thammabai | Pu La Deshpande | Marathi Kavita

Pu La Deshpande - Purushottam Laxman Deshpande.

(Born: 8 November 1919, Died: 12 June 2000)

एक होती ठम्माबाई 

एक होती ठम्माबाई
तिला सोशल वर्कची घाई
रात्रंदिवस हिंडत राही
पण वर्कच कुठे उरले नाही


वर्क थोडे बाया फार
प्रत्येकीच्या घरची कार
नोकर - शोफर - बेरा - कुक
घरात आंबून चालले सुख

घराबाहेर दुःख फार
करीन म्हणते हलका भार
कार घेऊन निघते रोज
हरेक दुःखावरती डोज -

पाजीन म्हणतेः पिणार कोण ?
सगळ्या जणींना करते फोन
'' मला कराल का हो मेंबर ?''
'' अय्या , सॉरी , राँग नंबर !''

'' सगळ्या मेल्या मारतात बंडल ''
म्हणून स्वतःच काढते ' मंडळ '!

_ पु. ल. देशपांडे [By Pu La Deshpande]

Mi rahato punyat | Pu La Deshpande | Marathi Kavita

Pu La Deshpande - Purushottam Laxman Deshpande.

(Born: 8 November 1919, Died: 12 June 2000)

मी राहतो पुण्यात

मी राहतो पुण्यात
म्हणजे विद्वत्तेच्या 'ठाण्या'त.
इथल्या मंडईचे देखील विद्यापिठ आहे.


आणि विद्यपीठाची मंडई झाली आहे.
बोलणे आ इथला धर्म आहे
आणि ऎकणे हा दानधर्म आहे.

म्हणून वक्ते उपदेश करतात
आणि स्रोते उपकार करतात.
उपचारांना मात्रा जागा नाही.

कवीता फाडण्याच्या मंत्र
दोन टोके पानांची
दोन चिमटी बोटांच्या
एक कागद गाण्याच्या
दुसरे दिवशी वाण्याच्या
मोडा तोडा ओढा

एक दऊत फोडा
एक पाय खुर्चीचा
एक पाय टेबलाचा
दोन घाव घाला
कवी खाली आला
गाणे चोळामोळा
पावसात जाऊन खेळा!

_ पु. ल. देशपांडे [By Pu La Deshpande]

Prashna | Pu La Deshpande | Marathi Kavita

Pu La Deshpande - Purushottam Laxman Deshpande.

(Born: 8 November 1919, Died: 12 June 2000)

प्रश्न

आताशा बुडणा-या सुर्याला
'बराय उद्या भेटू'

असे म्हणाला की तो मला म्हणतो,
'कशावरून?
मधल्या रात्रीची
तुला अजूनही इतकी खात्री आहे?
'सुर्य आता म्हातारा झालाय.'

_ पु. ल. देशपांडे [By Pu La Deshpande]